De schildwacht

op zijn post...

In 2007 plaatste Jef Geys een bronzen versie van een van zijn ‘poppen’ uit de jaren zestig op het marktplein van Balen. Dat beeld, De schildwacht, is bedoeld om te blijven staan waar het staat, een speciaal geval dus, en het kreeg zijn eigen speciale editie van het Kempens Informatieblad. Daarin gaat de aandacht naar de niet-originele, niet-unieke aard van het werk en worden de bronnen of voorbeelden ervan prijsgegeven, in een stel foto’s dat zowel Rodin en Brancusi omvat als de ‘sjotterkes’ van het tafelvoetbal en de berenmuts-wacht bij Buckingham Palace.

De schildwacht staat tussen winkels en banken, tussen instellingen dus die de mensen benaderen als klanten, consumenten, maar die tegelijk altijd veinzen dat ze met personen en persoonlijkheden bezig zijn (‘want u bent uniek’, ‘zoals het ú uitkomt’). Het beeld detoneert dus door geen valse uniciteit voor te spiegelen, en ook, enigszins paradoxaal, door onopvallend en onspectaculair te zijn: je kunt het makkelijk over het hoofd zien.

Een minimale aanwezigheid, een minimale kunst. Geys vraagt ons om De schildwacht ook te bekijken ‘als een vraagteken bij alles wat er rond u plaatsvindt’. Wat doet een schildwacht, wat moet hij doen? De zaken in het oog houden, en alarm slaan als het nodig is. Belagers afschrikken door zijn aanwezigheid. En zijn plek nooit
verlaten. Ik denk aan het liedje van de nar in Shakespeares King Lear: de dienaar die op gewin belust is, poetst de plaat als het begint te stormen, maar ik niet, ik blijf hangen, blijf op mijn post – But I will tarry, the fool will stay. Ik denk ook aan Lao Zi, hoofdstuk 35: passanten houden halt bij klinkende muziek en lekker eten, maar niet bij het juiste ding, dat zouteloos is, onaanlokkelijk.

Kortom:
Kijk maar: niets wat het bekijken waard is.
Luister maar: niets wat het horen waard is.
Maar maak je er gebruik van, dan is zijn nut oneindig.

(BRON: https://maxwellgraham.biz/wp-content/uploads/2021/08/2011-MHKA.pdf)

Het Kempens Informatieblad

In 2007 verscheen eveneens een speciale 'Balense editie' van het Kempens Informatieblad waarin Jef Geys zijn kunstwerk zelf toelichtte. We laten dus graag de kunstenaar zelf aan het woord over zijn kunstwerk...